Principle 17 is een collectief van activisten in Nederland dat zich inzet voor trans*zorg op maat. Zorg als je die nodig hebt, wanneer je die nodig hebt, zoals je die nodig hebt. Ze noemen zich naar Yogyakarta Beginsel 17: "Eenieder heeft het recht op het hoogst bereikbare niveau van lichamelijke en geestelijke gezondheid, zonder discriminatie op grond van seksuele geaardheid of genderidentiteit. Seksuele en reproductieve gezondheid is een fundamenteel aspect van dit recht."

 

In 2016 heeft Principle 17 een enquete gehouden over de transgenderzorg in Nederland. Maar liefst 43% van de ondervraagden had negatieve ervaringen over de transgenderzorg. Er wordt grote starheid ervaren in het medische proces, en een gebrek aan zelfbeschikking. Ook zeer lange wachttijden, een respectloze bejegening (naam- en genderaanduiding) en weinig kennis en inzicht over non-binaire genders worden gemeld. Je vindt het rapport op de site van Principle17.

 

In een reactie laat het VUmc (dat naar eigen zeggen 85% van de transgenderzorg in Nederland uitvoert) weten dat dit beeld niet klopt. Je vindt hun reactie in dit artikel van RTLNieuws. Helaas zien wij als activisten meerdere keren per jaar verhalen van steeds andere transgenders met steeds dezelfde klachten. Zolang de VU onze kritiek niet serieus neemt zullen ze hun behandeling ook niet verbeteren en zullen de klachten blijven.

 

Petitie

Omdat Principle17 zich ook na het verschijnen van het rapport grote zorgen maakte over de misstanden in de transgenderzorg zijn ze een petitie gestart. In de petitie wordt, naast onacceptabel lange wachttijden, de sluiting van een kliniek voor transgenderzorg en de monopolisering van transgenderzorg, ook aandacht gevraagd voor de problemen rond gatekeeping. Letterlijk staat in de tweede en derde bullet van de petitie: 

 

Onnodig verleende zorg in de transgenderzorg:
Transgender mensen worden onnodig gepathologiseerd en gemedicaliseerd. Er gelden verplichte psychologische consulten voor somatische zorg. Dit is in strijd met de mensenrechten zoals vastgelegd in Yogyakarta Beginsel 18.

 

Onnodige dure zorg in de transgenderzorg:
De genderteams werken volgens een one size fits all-protocol met vaste onderdelen. Transgender patiënten krijgen hierdoor medische behandelingen opgelegd, die velen vaak niet eens willen ondergaan.

 

Op het gebied van het voorkomen van problemen door gatekeeping wordt opgeroepen tot:

 

Vrije keuze van behandelaar:
Elke patiënt in Nederland heeft het recht de eigen behandelaar te kiezen. Dit moet ook voor transgender patiënten gelden.

Transgenderzorg is gewone zorg. Het voorschrijven en monitoren van hormoonverstrekking is een eenvoudige medische handeling, die elke bekwame (huis)arts kan uitvoeren. Ook voor transgender zorgvragers moet dit dus gewoon een mogelijkheid zijn. In bijzondere gevallen kan doorverwezen worden naar een specialist, zoals dat ook bij andere zorgvragers gebeurt. De Standards Of Care, de internationaal erkende richtlijnen voor transgenderzorg staan deze handelswijze dan ook nadrukkelijk toe.

 

Decentralisatie van transgenderzorg:
Transgenderzorg is grotendeels hele gewone zorg en kan dus gewoon door lokale behandelaars geboden worden (zoals verstrekking van hormonen). Uitsluitend bepaalde operatieve ingrepen vragen om specifieke kennis en vaardigheden.

Omdat transgenderzorg gewone zorg is, kan deze zorg eenvoudig gedecentraliseerd worden, zodat het makkelijker bereikbaar wordt voor mensen die deze zorg nodig hebben. Met decentraliseren van de transgenderzorg, in combinatie met het opleiden van geïnteresseerde medici, kan het huidige capaciteitstekort eenvoudig en in relatief korte tijd ingelopen worden.

 

Invoering van het principe van informed consent:
Een behandelaar informeert de transgender patiënt over voor- en nadelen en gevolgen van mogelijke behandelingen, zodat deze zelf in afstemming met de arts een overwogen besluit kan nemen. Afschaffing van de verplichte psychologische consulten.

Alle somatische zorg wordt geregeld zonder psycholoog of psychiater als poortwachter, met als grote uitzondering de zorg aan transgender mensen. Zij zouden “speciaal” zijn, maar niemand kan uitleggen wat er nou zo speciaal zou zijn aan transgenderzorg. Deze praktijk is in strijd met de mensenrechten zoals vastgelegd in Yogyakarta Beginsel 18.

 

Invoering culturele competentietraining in (para)medische curricula:
Opleidingen moeten aandacht besteden aan omgaan met transgender mensen, want het gaat om ca. 4% van de bevolking. Dit leidt tot geïnformeerde zorgprofessionals, zodat onjuiste diagnoses en verkeerde behandelingen tot het verleden behoren.

In opleidingen wordt zo goed als geen aandacht besteed aan het omgaan met transgender mensen, terwijl ze zo’n 4% van de bevolking vormen. Op deze manier blijft de kenniskloof en het gebrek aan inzicht bij (para)medische professionals bestaan, met als gevolg discriminatie door onkunde, onjuiste diagnoses, onnodige of verkeerde behandelingen, zorgweigering, etc.

 

In de anderhalve week tussen de start van de petitie en de overhandiging van de petitie aan de Tweede Kamer hebben 1374 mensen deze petitie ondertekend.

Op de site van Principle17 staat een mooie "Frequently Asked Questions (FAQ)" over Informed Consent.